1 Ünite İnsülin Ne Kadar Şeker Düşürür?
Genel bir kural olarak, 1 ünite hızlı etkili (bolus) insülinin, yetişkin bir bireyde yaklaşık15-50 mg/dL (0.8-2.8 mmol/L)aralığında kan şekerini düşürdüğü kabul edilir. Ancak bu, kişiden kişiye önemli ölçüde değişkenlik gösteren bir değerdir ve sabit bir rakam değildir.
Bu Değişkenliğe Neden Olan Faktörler:
- İnsülin Duyarlılık Faktörü (İDF): Bu, bir kişi için 1 ünite insülini kan şekerini ne kadar düşürdüğünü ifade eden kişisel bir katsayıdır. Örneğin, İDF'si 50 olan bir kişide 1 ünite insülin kan şekerini yaklaşık 50 mg/dL düşürür. İDF, bir doktor veya diyabet eğitmeni tarafından kişiye özel olarak hesaplanır.
- Vücut Ağırlığı ve İnsülin Direnci: İnsülin direnci yüksek olan veya daha fazla kilolu bireylerde 1 ünite insülinin düşürdüğü şeker miktarı daha az olabilir.
- Fiziksel Aktivite: Egzersiz, insülin duyarlılığını artırarak aynı doz insülinin daha fazla şeker düşürmesine neden olabilir.
- Stres ve Hastalık Durumu: Stres hormonları kan şekerini yükseltebilir ve insülinin etkinliğini azaltabilir.
- İnsülinin Türü ve Enjeksiyon Bölgesi: Hızlı etkili insülinlerin etkisi, uzun etkililere göre farklıdır. Ayrıca enjeksiyonun yapıldığı bölge (karın, kol, bacak) emilim hızını etkileyebilir.
1 Ünite İnsülin Şekeri Hangi Etki Mekanizmasıyla Düşürür?
İnsülinin kan şekerini düşürme etkisi, vücudun doğal fizyolojik sürecini taklit eden bir dizi karmaşık biyokimyasal reaksiyonla gerçekleşir. Temel etki mekanizması şu şekildedir:
- Hücre Zarlarındaki Reseptörlere Bağlanma: Enjekte edilen insülin, kan dolaşımı yoluyla vücuda yayılır ve kas, karaciğer ve yağ gibi hedef hücrelerin zarlarında bulunan özel insülin reseptörlerine kilit-anahtar gibi bağlanır.
- GLUT4 Taşıyıcılarının Aktivasyonu: İnsülin reseptörüne bağlandığında, hücre içinde bir sinyal kaskadı başlatır. Bu sinyal, hücrenin içinde depolananGLUT4adı verilen glikoz taşıyıcı proteinlerinin hücre zarına doğru hareket etmesini ve yerleşmesini sağlar.
- Glikozun Hücre İçine Alımı: Hücre zarına yerleşen GLUT4 taşıyıcıları, kanda dolaşan glikozun (şekerin) hücrenin içine girmesi için bir kapı görevi görür. Böylece kandaki fazla şeker, enerji üretilmek üzere hücrelere taşınır.
- Karaciğerde Glikoz Üretiminin (Glikoneogenez) Baskılanması: İnsülin aynı zamanda karaciğere "daha fazla şeker üretme" sinyalini durdurur. Karaciğerin kana yeni şeker salmasını engelleyerek kan şekerinin düşmesine katkıda bulunur.
- Glikojen ve Yağ Sentezinin Artması: Hücrelere giren glikoz, enerji olarak kullanılmasının yanı sıra, gelecekte kullanılmak üzere karaciğer ve kaslardaglikojenolarak veya yağ dokusundayağolarak depolanır.
Özetle:
1 ünite insülinin ne kadar şeker düşüreceği kişiye özeldir ve birçok faktöre bağlıdır. Etkisini, temel olarak kandaki şekerin hücreler tarafından alınarak kullanılmasını ve depolanmasını sağlayarak, aynı zamanda karaciğerin yeni şeker üretimini durdurarak gösterir. Doz ayarlamaları mutlaka bir sağlık profesyonelinin rehberliğinde ve kişisel verilere dayanarak yapılmalıdır.
|
